Książka poświęcona jest pamięci Ukraińców i Polaków uwięzionych w czasie Akcji „Wisła” w Centralnym Obozie Pracy Jaworzno. Również tej części Łemków, którzy nie identyfikowali się ani z jedną, ani z drugą nacją, oraz Ślązaków i Niemców, których w tym obozie więziono w największej liczbie i najdłużej. Osadzenie ich w 1947 [...]
Łemkowie w obozie koncentracyjnym w Jaworznie Na mój apel z prośbą o nadsyłanie fotografii więźniów obozu w Jaworznie odpowiedział ks. mitrat Julian Felenczak, proboszcz prawosławnej parafii w Morochowie, dziekan sanocki. Łemko rodem ze wsi Bartne (Bortne). Zadzwonił do mnie, zapytał czy nie za późno, podziękował za moją pracę. Opowiedział o [...]
Wczoraj w nocy, na jednej ze stron z fotografiami niemieckimi z okresu II wojny światowej, dzięki informacji życzliwej mi osoby, odkryłem kolekcję kilkudziesięciu zdjęć wklejonych do kilkunastu kart i zatytułowanych "Album obozów". Jedna karta zawiera średnio od 4 do 5 zdjęć poświęconych jednemu obozowi. Wszystkie karty są opisane w języku [...]
Jednym z najmniej udokumentowanych zagadnień dotyczących Akcji „Wisła” była prowadzona na szeroką skalę przez polskie komunistyczne organy bezpieczeństwa akcja „polowania” na ukraińską inteligencję. W książce Akcja „Wisła” 1947 opublikowałem kilkanaście tajnych do niedawna dokumentów, które ujawniają, iż wiosną 1947 r., w trakcie przygotowań do wysiedlenia Ukraińców na tzw. Ziemie Odzyskane, [...]
73 lata temu – 18 czerwca 1947 r., w Urzędzie Wojewódzkim w Krakowie odbyła się tajna narada z udziałem wojewody Kazimierza Pasenkiewicza oraz wszystkich starostów powiatowych, na której zatwierdzono plan działań lokalnej administracji w wysiedleniu Łemków i ograbieniu ich z odwiecznej ojcowizny. Taki rodzimy odpowiednik konferencji w Wannsee – tyle [...]
Kobiety – Ukrainki i Polki w obozie w Jaworznie siedziały w barakach znajdujących się w tzw. części „niemieckiej”, oddzielonych kolczastym drutem od części "ukraińskiej", w której więziono mężczyzn. Nadzór nad barakami kobiecymi sprawowały polskie blokowe. Wszystkie miejscowe, z Jaworzna. Po "pracy" w obozie koncentracyjnym wracały do swoich rodzin, a w [...]
Rok temu, z myślą o publikacji w książce, zamówiłem w archiwum skan dwóch pierwszych stron "Księgi głównej" więźniów Jaworzna. Są tam nazwiska 17 Ukraińców wyciągniętych siłą z transportów wysiedleńczych na bocznicy stacji kolejowej w Oświęcimiu, którzy jako pierwsi trafili za druty obozu. Było to 9 maja 1947 r. To ważna [...]
Dziś mija rocznica egzekucji 19-letniej Ukrainki, Paraskewii Babiak „Oli”, skazanej wyrokiem Wojskowego Sądu Grupy Operacyjnej "Wisła" na karę śmierci. Powieszono ją 9 czerwca 1947 r. o godz. 20.40 na szubienicy ustawionej na dziedzińcu Zamku w Rzeszowie. W czasie Akcji "Wisła"mieściło się tam więzienie śledcze Grupy Operacyjnej MBP. Egzekucji dokonano na [...]
Paweł Artym, s. Ilka i Anastazji, ur. 10.03.1903 r. w Grąziowej w pow. przemyskim, rolnik. Jego żona zmarła w czasie wojny. Osierociła sześcioro dzieci. Teraz ciężar ich wykarmienia i wychowania spoczął na ojcu. Artyma i jego dzieci wysiedlono pierwszego dnia Akcji „Wisła”. Jaki był ich dalszy los, opisał w liście [...]
Takich relacji dot. obozu w Jaworznie, które opublikowałem w tym tygodniu są setki. Odnalazłem je w aktach prokuratury IPN, w archiwach, zbierałem wśród byłych więźniów i ich rodzin. Nie publikuję ich, by epatować się okrucieństwem. Obiecuję, że do zakończenia prac nad książką, więcej nie będę. Chciałem tylko uzmysłowić, czym dla [...]
