Pawłokoma 3 III 1945 r. – Czy ponad pół wieku, jakie upłynęło od tragicznych wydarzeń, które rozegrały się na terenach południowo-wschodniej Polski, to wystarczająco dużo czasu, by Polacy i Ukraińcy mogli podać sobie wreszcie ręce w geście pojednania ponad mogiłami, jakimi usiane są nasze ziemie? Czy są gotowi wybaczyć wzajemne krzywdy, zbrodnie i poprosić o przebaczenie?

Na to pytanie próbuję odpowiedzieć, opisując w oparciu o dokumenty z archiwów IPN historię największej w powojennej Polsce zbiorowej egzekucji, dokonanej 3 III 1945 r. na 366 mieszkańcach ukraińskiej wsi Pawłokoma w pow. Brzozów przez oddział Armii Krajowej por. Józefa Bissa ps. „Wacław”.

Po raz pierwszy w tragicznych dziejach powojennych stosunków polsko-ukraińskich możemy poznać zarówno nazwiska ofiar, jak i większości jej sprawców. Możemy też prześledzić wydarzenia tego tragicznego dnia zarówno w oparciu o relacje Ukraińców, jak i Polaków, uczestników tych wydarzeń. To rzadka możliwość móc skonfrontować zeznania ofiary z jej oprawcą.

Informacje